Wijzigingen in de Wet Inburgering
Op 2 juli heeft de staatssecretaris een brief aan de Tweede Kamer geschreven over de aanpassingen die hij wil doen in de Wet Inburgering, nu de huidige wet niet effectief blijkt te zijn. Een aantal wijzigingen sluiten aan op wat wij in Dalfsen reeds doen (brede intake, een persoonlijk plan), maar er zijn ook wijzigingen die meer impact hebben. De belangrijkste:

• Inburgeraars doen op hun eigen niveau zo goed mogelijk mee in de samenleving. Dat betekent dat het eindexamen van de inburgering moet aansluiten op het maximaal haalbare niveau van de inburgeraar.
• Gemeenten worden verantwoordelijk voor de inkoop van inburgeringscursussen voor de inburgeraars en kunnen en moeten sancties opleggen indien de inburgeraar zijn verplichtingen niet nakomt. De persoonlijke lening komt daarmee te vervallen. Gezien de benodigde differentiatie van het cursusaanbod, is regionale samenwerking op minimaal het gebied van inkoop wenselijk en noodzakelijk.
• Gemeenten betalen de eerste periode de vaste lasten voor de inburgeraar, zoals huur, energie en verzekeringen. Dit wordt van de bijstandsuitkering afgetrokken en is bedoeld om financiële problemen te voorkomen. In de begeleiding van de statushouders moet gewerkt worden aan financiële zelfredzaamheid.

De beoogde ingangsdatum is 2020. De huidige financiële middelen die nu gemoeid gaan binnen de Wet Inburgering blijven de maximale bovengrens. Wat dit gaat betekenen voor de gemeente Dalfsen is nu niet in te schatten.  

Armoedebeleid en schuldhulpverlening
De gemeenteraad heeft dit voorjaar de kadernota armoedebeleid en schuldhulpverlening vastgesteld. Op basis van de kadernota en de aandachtspunten van de raad wordt verder gewerkt aan de beleidsnota. Belangrijke punten in de schuldhulpverlening zijn de stijgende kosten voor de bijzondere bijstand voor de bewindvoering en een nieuwe samenwerkingspartner voor de schuldbemiddeling en budgetbeheer ( i.p.v. de GKB Drenthe).
Het kabinet heeft voor de jaren 2018, 2019 en 2020 extra middelen beschikbaar gesteld voor de versterking van het gemeentelijke armoede- en schuldenbeleid. Gemeenten kunnen hiermee een impuls geven aan de verbetering van de toegang tot en de effectiviteit van de gemeentelijke schuldhulpverlening en versterking van de lokale regie van het armoedebeleid. Het bedrag voor de gemeente Dalfsen is ca. € 25.000 per jaar. Bedoeling is om met dit bedrag voor een periode van drie jaar extra personele capaciteit in te zetten. Met deze extra capaciteit kan mogelijk worden bespaard op de kosten voor bewindvoering en kan een deel van de uitbestede werkzaamheden zelf worden gedaan. Verder ligt er een wetsvoorstel om gemeenten adviesrecht te geven als iemand een verzoek bij de kantonrechter doet voor bewindvoering.

Bijstandsuitgaven
De verwachting is dat de bijstandsuitgaven ook de komende jaren geen gelijke tred zullen houden met het rijksbudget. Voor het tekort zal indien mogelijk een beroep op de zogenoemde vangnetuitkering worden gedaan.

Vangnetuitkering                        
Voor het tekort op het rijksbudget voor de uitvoering van de Participatiewet kan onder voorwaarden een beroep worden gedaan op de vangnetuitkering. De hoogte van de vangnetuitkering wordt berekend over 3 treden. Trede 1 betreft de eigenrisicodrempel. Dit is het gedeelte dat voor rekening en risico komt voor de gemeente en waarvoor geen compensatie vanuit het Rijk volgt. Met ingang van 2019 wordt de eigenrisicodrempel blijvend verhoogd van 5% naar 7,5%. Zie hiervoor ook de financiële mutaties.

Doorontwikkeling verdeelmodel inkomensmodel Participatiewet
Het verdeelmodel inkomensdeel Participatiewet (bijstandsuitkeringen) voorspelt met objectieve factoren de kans dat een huishouden in de bijstand zit. Voor 2019 is het verdeelmodel uitgebreid met het prijseffect: de factoren die de hoogte van de bijstand van een huishouden beïnvloeden, met name de kans op deeltijdwerk. De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) heeft recentelijk ingestemd met het nieuwe verdeelmodel voor 2019. De gevolgen voor gemeenten worden later dit jaar bekend gemaakt.

Onderzoek naar raming van het macrobudget voor bijstandsuitkeringen
Mede op verzoek van het kabinet heeft de Raad voor Openbaar Bestuur (ROB) onderzoek gedaan naar de totstandkoming van het macrobudget voor bijstandsuitkeringen. De ROB komt tot de conclusie dat de ramingssystematiek tekortschiet en gemeenten daardoor niet voldoende budget krijgen. De ROB vindt dat het Rijk de gemeenten moet compenseren voor tekorten in de afgelopen twee jaar. Bovendien vindt de ROB dat de vangnetregeling niet is bedoeld om macrotekorten op te vangen. De ROB heeft het kabinet geadviseerd de systematiek aan te passen. Het kabinet reageert na de zomer op het ROB advies.