Begroting 2019

Programma 7 Sociaal domein

Belangrijke ontwikkelingen

Ontwikkelingen Jeugd
Naar aanleiding van de tekorten op Jeugdzorg is in september 2018 een analyse gepresenteerd aan de gemeenteraad over de eerste drie jaren van uitvoering. Uit deze analyse blijkt onder meer een toenemend financieel nadeel ten opzichte van de middelen die de gemeente van het Rijk  ontvangt en een ruime  onzekerheidsmarge bij de begroting van de kosten voor de jeugdzorg.
Met ingang van 2018 vindt transformatie van het inkoop-en financieringsmodel plaats. Het doel hiervan is onder andere om, op termijn, het grootste deel van de jeugdzorg op basis van resultaatverplichting (in plaats van inspanningsverplichting) te financieren.  Dit model moet ook de  inhoudelijke transformatie van de jeugdzorg vereenvoudigen en stimuleren.
Wij verwachten dat deze werkwijze ook gaat bijdragen aan het beter kunnen beheersen van de jeugdzorg-begroting. De financiële effecten van de invoering van het nieuwe model op korte termijn zijn, vanwege het ontbreken van ervaring, nog niet te voorspellen.
Een belangrijke stap in dit traject betreft  de invoering van een (regionaal/lokaal) monitoringssysteem met ingang van 2019. Wij verwachten dat dit systeem ons in staat zal stellen de prognose te actualiseren. Wat ons de mogelijkheid geeft eerder bij te sturen.

Invoering abonnementstarief eigen bijdrage Wmo
In het regeerakkoord 2017-2021 is bepaald dat er per 1 januari 2019 een abonnementstarief van € 17,50 per vier weken wordt ingevoerd met betrekking tot maatwerkvoorzieningen voor huishoudens die gebruikmaken van de Wmo-voorzieningen. De hoogte van de eigen bijdrage wordt dan voor een ieder gelijk, ongeacht gebruik, inkomen, vermogen en huishoudsamenstelling.
Vanaf 2020 wordt het abonnementstarief mogelijk ook ingevoerd voor algemene voorzieningen.
Indien het abonnementstarief vanaf 2020 ook ingevoerd wordt voor algemene voorzieningen, zullen wij de algemene voorziening voor de Hulp bij het Huishouden opnieuw moeten bekijken.

Hulp bij het Huishouden
Recent is een nieuwe loonschaal voor huishoudelijke hulp afgesproken. Dit heeft gevolgen voor gemeenten, in verband met de AmvB reële kostprijzen en de daaruit volgende verplichting om reële kostprijzen te berekenen voor Wmo-diensten. Voor Dalfsen betreft dit de algemene voorziening Hulp bij het Huishouden. De AMvB is van toepassing op nieuwe aanbestedingen en formele verlengingen van bestaande contracten. Aanbieders en gemeenten moeten afspraken maken over een aangepast tarief op basis van de nieuwe loonschaal. De dekking is voorzien binnen de stelpost prijscompensatie.

Welzijn-wonen-zorg
Een van de uitgangspunten van de transformatienota 'Dichter bij de Kern' is dat we inzetten op preventie en voorliggende voorzieningen. De inzet hierop zal tijdelijk meer kosten met zich meebrengen, om uiteindelijk besparing op te leveren doordat er minder gebruik gemaakt wordt van meestal duurdere maatwerkvoorzieningen.
Het kabinet zet in op versterking van het langer zelfstandig thuis wonen van kwetsbare mensen, en heeft hiervoor middelen beschikbaar gesteld aan gemeenten. In 2018 wordt gewerkt aan een beleidskader Welzijn-Wonen-Zorg, waarop in 2019 een uitvoeringsprogramma met projecten volgt. Voorbeelden van dergelijke projecten zijn het afleggen van huisbezoeken -met als doel tegengaan van eenzaamheid, versterken van veiligheid en zelfredzaamheid- en het langer zelfstandig wonen met behulp van domotica.
Wij stellen voor om de middelen die vrijkomen vanuit VWS in te zetten voor dergelijke projecten die voortvloeien uit het beleidskader ‘welzijn-wonen-zorg’ dat in het najaar van 2018 aan uw raad wordt aangeboden.

Inloopvoorzieningen
Een belangrijk uitgangspunt van de transformatie is een verschuiving van individuele voorzieningen naar collectieve voorzieningen. Dit uitgangspunt kan worden toegepast op de voorziening dagbesteding. Het doel is om in 2019 in alle woonkernen één of meerdere voorzieningen te realiseren waar burgers naar toe kunnen zonder indicatie (“inloopvoorziening”). Met dergelijke voorzieningen kan de druk op de individuele maatwerkvoorzieningen worden verlicht. Deze voorzieningen zullen uit de bestaande Wmo-middelen voor begeleiding kunnen worden gefinancierd, zo mogelijk via subsidies.

Resultaatgerichte budgetten Wmo Begeleiding
Vanaf 2019 werken we binnen de Wmo begeleiding niet meer met productgerichte budgetten, maar met  resultaatgerichte budgetten. Dit betekent dat consulenten geen indicaties meer afgeven voor individuele begeleiding of dagbesteding, maar een resultaat indiceren aan de hand van de complexiteit van de situatie en de intensiteit die nodig is om een resultaat te behalen.  
Wij verwachten dat deze nieuwe manier van werken op basis van de huidige aantallen indicaties budgetneutraal haalbaar is.

Transformatie
Zoals eerder aangegeven in de perspectiefnota en in het verlengde van diverse landelijke ontwikkelingen met betrekking tot het sociaal domein heeft de gemeente gekozen voor kerngericht werken. Om hier concreet uitvoering aan te geven, is in 2018 gestart met de ontwikkeling van multi disciplinaire teams (MDT). Er zijn drie MDT's, bestaande uit consulenten met de specialisatie WMO, Jeugd en Participatie.Vanuit deze teams gaat, nog meer dan voorheen, gewerkt worden vanuit de één aanspreekpuntgedachte. Om dit maximaal te faciliteren worden de verschillende teams binnen de eenheid MO getraind in het integraal werken, daarbij staat de oplossing centraal.
Daarnaast investeren wij in de nieuwe manier van samenwerken binnen de MDT's, die is gericht op maatwerk voor de inwoner in plaats van het specialisme van de professional.
Gezien de tijdsinvestering die hiermee gepaard gaat, zal een beroep worden gedaan op tijdelijke ondersteuning binnen de verschillende teams.

Regeerakkoord: loonkostensubsidies vervangen door loondispensatie
In het regeerakkoord is opgenomen dat het instrument van loonkostensubsidies in de Participatiewet wordt vervangen door de mogelijkheid tot loondispensatie. Deze maatregel houdt in dat werkende arbeidsbeperkten minder dan het wettelijk minimumloon betaald krijgen. Het inkomen wordt vervolgens door de gemeente –afhankelijk van de woon- en leefsituatie van de werknemer- aangevuld. Daarbij is het bijstandsregime van de Participatiewet van toepassing. De plannen stuiten landelijk gezien op veel verzet. Het is op dit moment nog niet helder in welke vorm de plannen uit het regeerakkoord worden uitgevoerd en wat de exacte consequenties zijn voor gemeenten.

Lokale vervoersoplossingen doelgroepenvervoer 
In de maanden juni en juli is er een analyse uitgevoerd naar de vervoersstromen: leerlingenvervoer, Wmo dagbestedingsvervoer en Wmo sociaal vervoer. Uit deze analyse kwamen interessante aanknopingspunten om het vervoer meer lokaal en binnen het voorliggende veld te gaan organiseren. In het jaar 2019 worden daarom concrete scenario's voor lokale vervoersoplossingen uitgewerkt die aansluiten bij de vervoersvraag van inwoners.